Phản ứng Niken tetracacbonyl

Các quả cầu niken sản xuất theo quy trình Mond.

Khử cacbonyl nhiệt

Khi nung nóng nhẹ thì Ni(CO)4 phân hủy thành cacbon monoxit và niken kim loại. Kết hợp với sự hình thành dễ dàng từ CO và ngay cả niken không tinh khiết, sự phân hủy này là cơ sở cho quy trình Mond để tinh chế niken. Sự phân hủy nhiệt diễn ra ở 180 °C và tăng lên theo nhiệt độ.[6]

Phản ứng với tác nhân ưa hạt nhân và tác nhân khử

Giống như các cacbonyl kim loại khác, Ni(CO)4 dễ bị tấn công bởi các tác nhân ưa hạt nhân. Sự tấn công có thể xảy ra ở niken trung tâm dẫn tới sự thay thế phối tử CO, hoặc tại CO. Vì thế, các phối tử cho như triphenylphotphin phản ứng để tạo ra Ni(CO)3(PPh3) và Ni(CO)2(PPh3)2. Bipyridin và các phối tử có liên quan có phản ứng tương tự.[9] Sự thay thế đơn của niken tetracacbonyl với các phối tử khác có thể sử dụng để xác định tham số electron Tolman, một phép đo khả năng cho hay rút electron của một phối tử nào đó.

Xử lý với các hydroxit tạo ra các cụm như [Ni5(CO)12]2− và [Ni6(CO)12]2−. Các hợp chất này cũng có thể thu được bằng cách khử niken cacbonyl.

Vì thế, xử lý Ni(CO)4 với các chất ưa hạt nhân cacbon (Nu−) tạo ra các dẫn xuất acyl, như [Ni(CO)3C(O)Nu)]−.[10]

Phản ứng với tác nhân ưa điện tử và tác nhân oxi hóa

Niken cacbonyl cũng có thể bị oxi hóa. Clo oxi hóa niken cacbonyl thành NiCl2, giải phóng khí CO. Các halogen khác có phản ứng tương tự. Phản ứng này là phương pháp thuận tiện để tiêu hủy phần không mong muốn còn lại của hợp chất độc hại này.

Phản ứng của Ni(CO)4 với alkyl và aryl halua thường tạo ra các sản phẩm hữu cơ cacbonyl hóa. Các halua vinyl, như PhCH=CHBr, được chuyển thành các este chưa bão hòa bằng xử lý với Ni(CO)4 và sau đó là bằng natri metoxit (CH3ONa). Các phản ứng như vậy cũng có thể tiến hành thông qua phản ứng cộng oxi hóa. Các haua allyl tạo ra các hợp chất π-allyl niken, như (allyl)2Ni2Cl2:[11]

2Ni(CO)4 + 2ClCH2CH=CH2 → Ni2(μ-Cl)2(η3-C3H5)2 + 8CO↑

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Niken tetracacbonyl http://chemapps.stolaf.edu/jmol/jmol.php?model=%5B... http://www-cie.iarc.fr/htdocs/monographs/vol49/nic... http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0444.html http://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/summary/summary.cg... http://webbook.nist.gov/chemistry/ http://ecb.jrc.it/ http://ecb.jrc.it/esis/index.php?GENRE=ECNO&ENTREE... http://www.commonchemistry.org/ChemicalDetail.aspx... //dx.doi.org/10.1002%2F047084289X.rt025m //dx.doi.org/10.1002%2F14356007.a17_235.pub2